تینا مزدکی_شرکت سوئدی ساب که به دنبال جذب مشتریان جدید برای نسخه به روزشده جنگنده گریپن است هم زمان تلاش دارد تا مشتریان فعلی خود را نیز حفظ کند. این شرکت اخیراً پیشنهاد جدیدی به جمهوری چک ارائه کرده است تا قرارداد اجاره جنگنده های گریپن تمدید شود. در سال ۲۰۰۴ جمهوری چک دوازده فروند جنگنده گریپن تک سرنشین و دو فروند دوسرنشین را اجاره کرد. تحویل این جنگنده ها تا ۳۱ اوت ۲۰۰۵ تکمیل شد زمانی که دو فروند نهایی در پایگاه هوایی چاسلاو فرود آمدند. بر اساس قرارداد اولیه این اجاره تا سال ۲۰۲۷ اعتبار داشت.
با این حال طبق گزارش رادیو بین المللی پراگ در تاریخ ۸ آوریل شرکت ساب پیشنهادی جدید به جمهوری چک ارائه کرده است که بر اساس آن این کشور می تواند به جای ۱۴ فروند فعلی ۱۲ فروند جنگنده گریپن را با مبلغی معادل ۱۶.۶۵ میلیارد کرون (۱.۶۸ میلیارد دلار) اجاره کند؛ این مبلغ شامل هزینه های اجاره خدمات و آموزش در نرخ مبادله کنونی است. وزارت دفاع جمهوری چک به رسانه های محلی اعلام کرده است که این پیشنهاد نسبت به پیشنهاد قبلی هم مقرون به صرفه تر و هم جذاب تر است. برای نمونه سال گذشته وزارتخانه تخمین زده بود که قرارداد اجاره جدید برای گریپن ها ممکن است ۳۰ تا ۴۰ درصد گران تر یا حتی دو برابر هزینه کنونی باشد.
این پیشنهاد جدید چند ماه پس از آن ارائه می شود که جمهوری چک و سوئد در سال گذشته بیانیه ای مشترک برای تمدید قرارداد اجاره ۱۴ فروند جنگنده JAS ۳۹ گریپن پس از سال ۲۰۲۷ امضا کردند. این پیشنهاد اکنون در دست بررسی است و جمهوری چک قصد دارد یک میلیارد کرون دیگر نیز صرف نوسازی گریپن ها کند تا این هواپیماها آماده نبرد باقی بمانند.
شرکت ساب پیش تر در اواخر سال ۲۰۲۱ امیدوار بود که بتواند مدل جدید گریپن E/F را به جمهوری چک معرفی کند. یکی از نمایندگان این شرکت سوئدی در نوامبر همان سال اعلام کرده بود: «اگر جمهوری چک تصمیم بگیرد که قرارداد اجاره ۱۴ فروند جنگنده گریپن C/D خود را که قرار است در سال ۲۰۲۷ به پایان برسد (با امکان تمدید تا سال ۲۰۲۹) تمدید نکند مدل گریپن E/F منطقی ترین گزینه خواهد بود.»
در ادامه در سال ۲۰۲۲ فردریک یورگنسن سفیر سوئد در جمهوری چک اعلام کرد که امکان انتقال هواپیماهای اجاره ای به جمهوری چک تقریباً به صورت رایگان وجود دارد. شرکت ساب اظهار داشت که طبق مفاد این پیشنهاد ۱۴ فروند جنگنده گریپن C/D که در حال حاضر اجاره ای هستند می توانند با هزینه ای اسمی یا حتی رایگان به نیروی هوایی جمهوری چک واگذار شده و تحت فرآیند نوسازی قرار گیرند مشروط بر آنکه پراگ تصمیم به خرید یک اسکادران اضافی از مدل گریپن E نیز بگیرد.
با این حال جمهوری چک تصمیم گرفت به جای خرید گریپن های جدید جنگنده های نسل پنجمی F-۳۵ لایتنینگ II را تهیه کند؛ چرا که نیاز به یک هواپیمای پنهان کار برای مقابله با تهدیدات روزافزون داشت. علاوه بر آن انتخاب F-۳۵ توسط چندین کشور عضو ناتو نیز باعث شد تا چک به دنبال حفظ قابلیت همکاری نظامی با متحدانش باشد. دولت ایالات متحده فروش F-۳۵ را در ژوئن ۲۰۲۳ تأیید کرد و پارلمان جمهوری چک نیز سه ماه بعد این خرید را تصویب کرد. تحویل این جنگنده های پیشرفته از سال ۲۰۳۱ آغاز شده و تا سال ۲۰۳۵ تکمیل خواهد شد.
از آنجا که قرارداد فعلی اجاره جنگنده های گریپن در سال ۲۰۲۷ به پایان می رسد دولت جمهوری چک در حال مذاکره با سوئد و شرکت ساب است تا این قرارداد را حداقل تا سال ۲۰۳۵ تمدید کند زمانی که جنگنده های F-۳۵A به طور کامل جایگزین گریپن های فعلی خواهند شد. علاوه بر جمهوری چک کشور اروپای شرقی دیگری نیز در حال استفاده از جنگنده های گریپن C/D اجاره ای از ساب است: مجارستان. شرکت ساب در حال حاضر قراردادی برای پشتیبانی از جنگنده های نیروی هوایی مجارستان دارد و آمادگی دارد تا این پشتیبانی را تا فراتر از سال ۲۰۳۵ ادامه داده و بهبود بخشد.
همچنین در فوریه ۲۰۲۴ شرکت ساب اعلام کرد که قراردادی برای تحویل چهار فروند جنگنده گریپن C دیگر به نیروی هوایی مجارستان امضا کرده است که افزوده ای بر ناوگان فعلی این کشور خواهد بود. بر خلاف جمهوری چک مجارستان تاکنون تصمیمی برای نوسازی نیروی هوایی خود با جنگنده های نسل پنج اتخاذ نکرده است. با این حال گریپن ها همچنان ستون فقرات نیروی هوایی جمهوری چک محسوب می شوند و به طور منظم برای مأموریت های مراقبت هوایی ناتو به کار گرفته می شوند. این جنگنده ها همچنین پس از بازنشستگی زودهنگام جنگنده های MiG-۲۹ توسط اسلواکی مسئولیت حراست از حریم هوایی این کشور را بر عهده گرفته اند.
مقامات چک اعلام کرده اند که تمرکز اصلی کشور بر نوسازی جنگنده های گریپن اجرای عملیات های پراکنده و اتخاذ راهبردهای چابک رزمی خواهد بود تا سطح آمادگی عملیاتی افزایش یابد. هنگامی که جنگنده های سفارش داده شده F-۳۵A وارد خدمت شوند جمهوری چک احتمالاً تنها کشوری خواهد بود که به طور هم زمان از هر دو نوع هواپیما استفاده می کند.
احیای دوباره گریپن E؛ ساب به دنبال مشتریان جدید
پیشنهاد جدید ساب به جمهوری چک در شرایطی ارائه می شود که این شرکت به دنبال احیای جایگاه جنگنده گریپن E در بازار جهانی است؛ جنگنده ای که در رقابت های متعدد بین المللی در برابر F-۳۵ ساخت لاکهید مارتین شکست خورده است. اوایل ماه جاری گزارش هایی تأییدنشده در رسانه های محلی سوئد منتشر شد مبنی بر اینکه شرکت ساب در حال مذاکره با کانادا و پرتغال برای فروش جنگنده گریپن E است. کانادا در سال ۲۰۲۳ تعداد ۸۸ فروند جنگنده نسل پنجمی F-۳۵A را از ایالات متحده سفارش داد. اولین محموله از این جنگنده ها که شامل ۱۶ فروند است و هزینه آن نیز پرداخت شده اوایل سال آینده به این کشور تحویل داده خواهد شد. با این حال گزارش ها حاکی از آن است که دولت کانادا در حال بازنگری در تصمیم خود برای لغو ادامه خرید این جنگنده هاست.
از سوی دیگر پرتغال نیز از تصمیم قبلی خود برای خرید F-۳۵ عقب نشینی کرده و اعلام کرده به دنبال گزینه های اروپایی برای نوسازی ناوگان نیروی هوایی خود است. با در نظر گرفتن احتمال خروج کانادا و پرتغال از برنامه F-۳۵ جنگنده گریپن بار دیگر به عنوان گزینه ای قدرتمند مطرح شده است. همان گونه که پیش تر نیز توسط منابعی همچون اورآسیا تایمز گزارش شده بود گریپن ترکیبی از فناوری پیشرفته صرفه جویی اقتصادی و انعطاف پذیری عملیاتی را ارائه می دهد.
با وجود برخورداری از قابلیت های پیشرفته و فناوری های روز گریپن E در بازار صادراتی با چالش های متعددی روبه رو بوده است. برزیل نخستین کشوری بود که در سال ۲۰۲۴ این جنگنده را سفارش داد اما پس از آن به مدت ده سال سفارش جدیدی از سوی دیگر کشورها ثبت نشد؛ چرا که کشورهایی نظیر فنلاند سوئیس کانادا و جمهوری چک ترجیح دادند به جای آن به سراغ جنگنده F-۳۵ بروند. در حالی که گریپن به عنوان گزینه ای مقرون به صرفه با فناوری نوین معرفی شده بود مشتریان اروپایی بیشتر به دنبال ویژگی پنهان کاری (Stealth) و قابلیت همکاری مشترک در چارچوب ناتو بودند.
در نهایت این جنگنده سوئدی در اوت ۲۰۲۴ و درست زمانی که توانست در رقابت با F-۱۶ بلاک ۷۰/۷۲ ساخت لاکهید مارتین قرارداد تأمین جنگنده برای نیروی هوایی سلطنتی تایلند (RTAF) را به دست آورد جان تازه ای گرفت. از آن زمان تاکنون ساب تلاش دارد سفارش های جدیدی از کشورهایی چون هند فیلیپین و کلمبیا جذب کند.
اوایل همین ماه کلمبیا اعلام کرد که قصد دارد جنگنده گریپن ساخت ساب را به عنوان جایگزین جنگنده های کهنه اسرائیلی Kfir خریداری کند. رئیس جمهور کلمبیا گوستاوو پترو اعلام کرد که کشورش با دولت سوئد یک سند استعلام بها (Letter of Intent) امضا کرده است.
در حالی که هند هنوز برنامه انتخاب جنگنده چندمنظوره (MRFA) خود را آغاز نکرده فیلیپین در آستانه سفارش ۲۰ فروند جنگنده F-۱۶ آمریکایی است. در ابتدا تصور می شد این تصمیم ضربه ای دیگر به گریپن E باشد اما تحلیلگران اکنون پیش بینی می کنند که این کشور آسیای جنوب شرقی ممکن است در آینده نزدیک سفارشی جداگانه برای گریپن ثبت کند. هرچند تحقق این احتمال هنوز در هاله ای از ابهام قرار دارد اما آن چه مسلم است این است که جنگنده گریپن اکنون در موقعیتی بسیار بهتر از گذشته قرار گرفته است.
منبع: eurasiantimes
۵۸۳۲۳
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "رقیب جنگنده «اف ۳۵» پرقدرت تر از همیشه وارد بازی شد/عکس" هستید؟ با کلیک بر روی پزشکی، ممکن است در این موضوع، مطالب مرتبط دیگری هم وجود داشته باشد. برای کشف آن ها، به دنبال دسته بندی های مرتبط بگردید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "رقیب جنگنده «اف ۳۵» پرقدرت تر از همیشه وارد بازی شد/عکس"، کلیک کنید.
