آیا متهم در ترک تعقیب محکوم است

وقتی اسم پرونده و دادگاه میاد وسط، نگرانی های زیادی برای آدم پیش میاد، مخصوصاً اگه خودمون یا یکی از عزیزانمون توی این وضعیت باشیم. یکی از اصطلاحات حقوقی که ممکنه باهاش برخورد کنید و حسابی آدم رو گیج کنه، قرار ترک تعقیب هست. این قرار رو که می شنوید، احتمالاً هزار تا سؤال توی ذهنتون می چرخه: آیا متهم محکوم شده؟ آیا سابقه کیفری براش ثبت میشه؟ سرنوشت پرونده چی میشه؟ نه، وقتی قرار ترک تعقیب صادر میشه، متهم محکوم نیست و این قرار به هیچ عنوان به معنی محکومیت کیفری فرد نیست. این فقط یه توقف موقت توی روند پرونده است.

توی این دنیای پیچیده قانون، گاهی اصطلاحات طوری به نظر میرسن که یه معنی دارن، ولی در واقع یه داستان دیگه پشتشون هست. قرار ترک تعقیب هم دقیقاً یکی از همین موارد هستش. خیلی ها فکر می کنن وقتی تعقیب متوقف میشه، یعنی حتماً طرف مجرمه و فقط به دلایلی پرونده اش جلوتر نرفته. ولی اصلاً اینطور نیست و این قرار، یه سازوکار کاملاً متفاوت با محکومیت داره و پیامدهای خاص خودش رو برای متهم و شاکی به همراه میاره.

در ادامه این مقاله، می خوایم همه چیز رو راجع به این قرار مهم روشن کنیم. از اینکه اصلاً قرار ترک تعقیب چیه و چه شرایطی برای صادر شدنش لازمه، گرفته تا اینکه چه اثرهایی روی متهم میذاره و فرقش با بقیه قرارهای دادسرا چیه. پس اگه دوست دارید از این سردرگمی دربیاید و با خیال راحت تر از وضعیت حقوقی خودتون یا اطرافیانتون مطلع بشید، تا آخر با ما همراه باشید.

قرار ترک تعقیب چیست؟ یه تعریف خودمونی از یه اصطلاح حقوقی

تصور کنید یه شاکی از کسی شکایت کرده و پرونده رفته تو دادسرا. دادسرا شروع به تحقیقات می کنه و شاکی هم دنبال کاراشه. اما یهو شاکی دلش می خواد این روند رو متوقف کنه. شاید با متهم به توافق رسیده، شاید دلش سوخته، یا به هر دلیل دیگه ای نمی خواد پرونده ادامه پیدا کنه. اینجا پای قرار ترک تعقیب میاد وسط.

قرار ترک تعقیب، در واقع یه جور مکث یا توقف موقت توی روند پیگیری و تحقیقات کیفری یه پرونده است. یعنی چی؟ یعنی دیگه بازپرس یا دادیار سراغ جمع آوری مدرک نمیره، متهم رو احضار نمی کنه و کلاً روند پرونده متوقف میشه. این توقف دائمی نیست، فقط به درخواست شاکی اتفاق میفته و دادستان یا مقام قضایی مربوطه باهاش موافقت می کنه. قانون گذار توی ماده 79 قانون آیین دادرسی کیفری، به این قرار اشاره کرده و ساز و کارش رو توضیح داده. هدفش هم اینه که به شاکی یه فرصت بده تا اگه دلش خواست، پیگیری قضایی رو فعلاً کنار بذاره، البته تحت شرایطی که جلوتر کامل توضیح می دیم.

پس به زبان ساده، قرار ترک تعقیب مثل این میمونه که شما یه بازی رو دارید انجام میدید و ناگهان دکمه توقف یا مکث رو می زنید. بازی کاملاً تموم نشده، اما فعلاً حرکت نمی کنه. متهم هم نه تبرئه شده و نه محکوم، فقط از شر ادامه پیگیری ها فعلاً خلاص شده. این نکته خیلی مهمه که حتماً باید تو ذهنتون باشه.

متهم با قرار ترک تعقیب محکوم میشه؟ جوابش قاطع و بی لکنته!

یکی از مهمترین سؤالاتی که ذهن خیلی ها رو درگیر می کنه و باعث نگرانی میشه، اینه که آیا با صدور قرار ترک تعقیب، متهم دیگه یه آدم محکوم محسوب میشه یا نه؟ جواب این سؤال رو خیلی رک و راست بگم: خیر، صدور قرار ترک تعقیب به هیچ عنوان به معنی محکومیت کیفری متهم نیست و او محکوم به حساب نمی آید.

ببینید، تو نظام حقوقی ما، محکومیت یعنی اینکه دادگاه بعد از بررسی های لازم و برگزاری دادگاه، جرم رو محرز بدونه و برای متهم مجازات تعیین کنه. این حکم باید قطعی بشه تا بشه گفت فرد محکوم شده. اما قرار ترک تعقیب اصلاً همچین پروسه ای نداره. این قرار فقط یه توقف توی مرحله تحقیقات مقدماتی و قبل از اینکه پرونده به دادگاه برسه، صادر میشه.

با این قرار، وضعیت حقوقی متهم نه تبرئه است (یعنی بی گناهی اش ثابت نشده)، و نه محکومیت (یعنی گناهکاری اش هم ثابت نشده). متهم فقط فعلاً از شر ادامه پیگیری و تعقیب رها شده. یه مثال ساده بزنم: فرض کنید یه نفر متهم به دزدیه. اگه قرار ترک تعقیب صادر بشه، یعنی پلیس و دادسرا فعلاً پرونده رو کنار می ذارن و دیگه دنبالش نیستن، اما نه دزد بودنش ثابت شده و نه بی گناهیش. این خیلی فرق داره با وقتی که دادگاه حکم میده که ایشون مجرمه و باید مجازات بشه.

پس اگه شما یا کسی که می شناسید با این قرار روبرو شدید، خیالتون راحت باشه که این به معنی ثبت سابقه کیفری یا محرومیت از حقوق اجتماعی نیست. این یه فرصت موقت برای همه طرفین پرونده است.

چه جوری و کی قرار ترک تعقیب صادر میشه؟ شرایطش رو بدونیم

همونطور که گفتیم، قرار ترک تعقیب یه قرار معمولی نیست و برای صادر شدنش، یه سری شرایط خاص و مهم باید وجود داشته باشه. اگه این شرایط نباشه، اصلاً نمی شه چنین قراری صادر کرد. بیایید ببینیم این شرایط چی هستن:

جرم باید قابل گذشت باشه (شاکی حق گذشت داره)

اولین و شاید مهم ترین شرط، اینه که جرمی که بابتش شکایت شده، حتماً از جرایم قابل گذشت باشه. جرایم قابل گذشت، اونایی هستن که قانون میگه اگه شاکی از حق خودش بگذره و رضایت بده، دیگه نیازی به ادامه پیگیری قضایی نیست و پرونده متوقف میشه. این جور جرایم معمولاً جنبه شخصی دارن و زیاد به نظم عمومی جامعه لطمه نمی زنن.

مثلاً، توهین، افترا، برخی از موارد ضرب و جرح سبک، ترک انفاق، و امثال اینها، جزو جرایم قابل گذشت هستن. اما جرایمی مثل قتل، دزدی های کلان، کلاهبرداری های بزرگ و … که جنبه عمومی دارن و به کل جامعه ضرر می رسونن، غیرقابل گذشت هستن و حتی اگه شاکی هم رضایت بده، دادسرا و دادگاه باید پرونده رو پیگیری کنن. ماده ۱۰۰ و ۱۰۴ قانون مجازات اسلامی، لیست این جرایم رو به طور کامل مشخص کرده.

درخواست شاکی، اونم قبل از کیفرخواست!

شرط دوم اینه که فقط شاکی خصوصی می تونه درخواست ترک تعقیب رو مطرح کنه. یعنی اگه شاکی خودش این درخواست رو نده، مقام قضایی نمی تونه سرخود این قرار رو صادر کنه. علاوه بر این، این درخواست باید قبل از صدور کیفرخواست انجام بشه. کیفرخواست یعنی دادستان بعد از اینکه تحقیقات رو کامل کرد، نظر میده که جرم اتفاق افتاده و متهم هم مجرمه و پرونده رو برای رسیدگی نهایی به دادگاه می فرسته. تا قبل از اینکه کیفرخواست صادر بشه و پرونده از مرحله دادسرا خارج بشه، شاکی فرصت داره این درخواست رو بده. اگه پرونده رفت تو دادگاه، دیگه این امکان از بین میره.

فقط یه بار، نه بیشتر! (در هر پرونده)

قانونگذار گفته که شاکی فقط یک بار در هر پرونده می تونه درخواست ترک تعقیب رو بده. یعنی اگه شاکی یه بار این درخواست رو داد و قرار صادر شد، دیگه نمی تونه دوباره درخواست مشابهی بده. این برای جلوگیری از سوءاستفاده یا طولانی شدن بی مورد روند پرونده هاست.

این شرایطی که گفتیم، خیلی مهم هستن و نبود هر کدومشون باعث میشه اصلاً نشه قرار ترک تعقیب رو صادر کرد. پس اگه تو این وضعیت هستید، حتماً به این نکات توجه کنید.

کی این قرار رو صادر می کنه؟ دادستان یا قاضی؟

حالا که فهمیدیم قرار ترک تعقیب چیه و چه شرایطی داره، وقتشه بدونیم چه کسی صلاحیت داره که این قرار رو صادر کنه. توی نظام قضایی ما، هر کاری رو یه مقام خاص انجام میده و این قرار هم از این قاعده مستثنی نیست.

قاعده کلی: دادستان

طبق ماده 79 قانون آیین دادرسی کیفری، قاعده کلی اینه که دادستان مرجع صالح برای صدور قرار ترک تعقیب هست. دادستان مسئولیت نظارت بر تحقیقات مقدماتی رو داره و وقتی شاکی درخواست ترک تعقیب میده و شرایطش هم هست (همونایی که بالا گفتیم، یعنی قابل گذشت بودن جرم و درخواست قبل از کیفرخواست)، دادستان این قرار رو صادر می کنه. در واقع، دادیارها و بازپرس ها هم که توی دادسرا کار می کنن، تحت نظر دادستان هستن و حتی اگه اونا هم نظری مبنی بر ترک تعقیب داشته باشن، نهایتاً باید با موافقت و دستور دادستان این کار انجام بشه.

استثنائات مهم: وقتی که دادگاه هم می تونه صادر کنه

اما خب، قانون همیشه استثنا هم داره! توی بعضی از پرونده ها، دیگه دادسرا و دادستان اون نقش اصلی رو ندارن و پرونده مستقیماً توی دادگاه رسیدگی میشه و حتی تحقیقات مقدماتی هم توی دادگاه انجام میگیره. توی این موارد استثنایی، قاضی دادگاه می تونه به جای دادستان، قرار ترک تعقیب رو صادر کنه. این موارد خاص عبارتند از:

1. جرایم تعزیری درجه هفت و هشت: این جرایم معمولاً سبک تر هستن و قانون گذار برای سرعت بخشیدن به کار و کاهش مراحل، گفته که مستقیماً توی دادگاه رسیدگی بشن. ماده 340 قانون آیین دادرسی کیفری به این موضوع اشاره کرده.
2. جرایم اطفال و نوجوانان: پرونده های مربوط به افراد زیر 18 سال، توی دادگاه اطفال و نوجوانان بررسی میشه (ماده 304 قانون آیین دادرسی کیفری). اینجا هم چون دادگاه مستقیماً از ابتدا درگیر پرونده است، می تونه قرار ترک تعقیب رو صادر کنه.
3. جرایم منافی عفت: طبق ماده 306 قانون آیین دادرسی کیفری، جرایم مربوط به منافی عفت هم مستقیماً توی دادگاه صالح رسیدگی میشن. پس توی این پرونده ها هم، قاضی دادگاه صلاحیت صدور قرار ترک تعقیب رو داره.

پس به طور خلاصه، اصل بر اینه که دادستان این قرار رو صادر می کنه، اما اگه پرونده از اون دست مواردی باشه که مستقیماً از اول توی دادگاه شروع به رسیدگی میشه، قاضی دادگاه هم می تونه این کار رو انجام بده.

آثار حقوقی و پیامدهای قرار ترک تعقیب برای متهم: نفس راحتی که کشیده میشه!

خب، تا اینجا فهمیدیم قرار ترک تعقیب چیه و کی صادر میشه و اینکه متهم باهاش محکوم نمیشه. حالا بیایید ببینیم وقتی این قرار صادر شد، چه اتفاقاتی برای متهم میفته و چه اثراتی براش داره. این آثار بیشترش به نفع متهمه و باعث میشه یه نفس راحت بکشه!

خبری از سابقه کیفری نیست!

یکی از مهمترین و شاید آرامش بخش ترین اثرات قرار ترک تعقیب برای متهم، اینه که اصلاً در سوابق کیفری فرد ثبت نمیشه. یعنی چی؟ یعنی وقتی متهم درخواست گواهی عدم سوء پیشینه میده، هیچ اثری از این قرار توش دیده نمیشه و این یعنی از نظر قانونی، فرد هیچ سابقه ای بابت این پرونده پیدا نمی کنه. این خیلی مهمه چون سابقه کیفری می تونه روی خیلی از جنبه های زندگی، مثل پیدا کردن شغل، مهاجرت یا حتی مسائل اجتماعی، تأثیر منفی بذاره. با این قرار، متهم از این نگرانی ها خلاص میشه.

قرارهای تأمین کیفری و نظارت قضایی باطل میشن (آزادی وثیقه، کفالت و…)

یادتونه که برای اطمینان از حضور متهم تو مراحل تحقیق و دادرسی، ممکنه قرارهای تأمین کیفری مثل قرار وثیقه، کفالت یا التزام به حضور صادر بشه؟ یا حتی قرارهای نظارت قضایی (مثل منع خروج از کشور یا ممنوعیت ارتباط با افراد خاص)؟ خبر خوب اینه که با صدور قرار ترک تعقیب، تمام این قرارها لغو میشن! این یعنی اگه متهم وثیقه گذاشته، می تونه وثیقه اش رو آزاد کنه، اگه کفیل داره، کفیلش آزاد میشه و اگه تحت نظارت قضایی بوده، دیگه اون محدودیت ها رو نداره. ماده 251 قانون آیین دادرسی کیفری به این موضوع اشاره کرده.

یکی از مهمترین مزایای قرار ترک تعقیب برای متهم این است که به هیچ عنوان در سوابق کیفری او ثبت نمی شود و در گواهی عدم سوء پیشینه هم منعکس نمی گردد.

اگه اموال توقیف شده بود، رفع توقیف میشه

بعضی وقت ها شاکی ممکنه برای جبران خسارات احتمالی، درخواست توقیف اموال متهم رو بده (قرار تأمین خواسته). در این صورت، اموال متهم ممکنه توقیف بشن تا اگه بعداً محکوم شد، از اون اموال برای شاکی جبران خسارت بشه. با صدور قرار ترک تعقیب، دستور رفع توقیف از اموال متهم هم صادر میشه و اموالش آزاد میشن.

از نظر اجتماعی و شغلی، مشکلی پیش نمیاد

همونطور که گفتیم، چون سابقه کیفری ثبت نمیشه و فرد محکوم به حساب نمیاد، تبعات اجتماعی و شغلی معمولاً برای متهم پیش نمیاد. یعنی نه از حقوق اجتماعی خاصی محروم میشه و نه شغلش به خطر میفته (البته اگه پرونده در مراحل اولیه، قبل از صدور قرار، روی شغلش تأثیر نگذاشته باشه). این موضوع باعث میشه که متهم بتونه زندگی عادی خودش رو بدون برچسب مجرم ادامه بده.

پرونده موقتاً بسته میشه، اما نه برای همیشه

درسته که پرونده فعلاً متوقف میشه و متهم از ادامه تعقیب رها میشه، اما این به معنی پایان مطلق پرونده نیست. در بخش بعدی توضیح می دیم که چطور شاکی می تونه دوباره درخواست پیگیری پرونده رو بده. پس این توقف، یه توقف موقت هست.

همونطور که می بینید، قرار ترک تعقیب یه جور نجات غریق برای متهمه که می تونه از بار سنگین پیگیری های قضایی و تبعات احتمالی اون رها بشه، بدون اینکه برچسب محکومیت بهش بخوره.

فرصت دوباره شاکی: آیا میشه دوباره پرونده رو باز کرد؟

یکی از جنبه های جالب و البته مهم قرار ترک تعقیب، اینه که با صدور اون، پرونده برای همیشه بسته نمیشه. یعنی شاکی این امکان رو داره که دوباره درخواست پیگیری پرونده رو بده. اما خب، این هم شرایط خودش رو داره و همین جوری هر وقت دلش خواست نمی تونه این کار رو بکنه.

شرایط و مهلت: یک بار، تا یک سال!

قانونگذار به شاکی این فرصت رو داده که فقط یک بار و تا یک سال از تاریخ صدور قرار ترک تعقیب، مجدداً از دادستان درخواست کنه که تعقیب متهم رو از سر بگیره. این یعنی اگه شاکی تصمیمش عوض شد یا به هر دلیلی خواست پرونده رو دوباره به جریان بندازه، باید توی این بازه زمانی یک ساله اقدام کنه وگرنه بعد از اون، دیگه این فرصت رو از دست میده و پرونده واقعاً مختومه میشه.

اهمیت این امکان: اهرم فشار و چانه زنی برای شاکی

شاید بپرسید این فرصت دوباره به چه دردی می خوره؟ این امکان باعث میشه که دست شاکی برای مصالحه و چانه زنی با متهم باز بمونه. یعنی شاکی می تونه با صدور قرار ترک تعقیب، به متهم یه فرصت بده که خسارت ها رو جبران کنه، یا با هم به توافقی برسن. اگه متهم به تعهداتش عمل نکرد یا شاکی از وضعیت پیش آمده راضی نبود، می تونه ظرف اون یک سال، پرونده رو دوباره به جریان بندازه. این موضوع به متهم هم یه انگیزه میده که در طول این یک سال، تلاش کنه رضایت شاکی رو به دست بیاره یا به تعهداتش عمل کنه تا دیگه پرونده برای همیشه بسته بشه.

شاکی پس از صدور قرار ترک تعقیب، فقط یک بار و تا یک سال از تاریخ صدور این قرار، فرصت دارد تا مجدداً درخواست تعقیب متهم را مطرح کند.

تفاوت با رضایت مطلق شاکی

اینجا یه نکته مهم هست: ترک تعقیب با رضایت مطلق شاکی فرق داره. اگه شاکی کلاً رضایت مطلق بده (یعنی بگه من دیگه هیچ شکایتی ندارم و همه چیز تموم شده)، پرونده برای همیشه مختومه میشه و دیگه شاکی نمی تونه برگرده و بگه پشیمونم. اما توی ترک تعقیب، این امکان برای شاکی محفوظه. پس این دو تا رو با هم اشتباه نگیرید.

پس قرار ترک تعقیب یه جور وقت اضافه به شاکی میده. یه فرصت برای فکر کردن، یه فرصت برای حل و فصل مسائل بدون دخالت مستقیم و مستمر دادسرا.

تفاوت قرار ترک تعقیب با بقیه قرارهای دادسرا: همه رو یه جور نبینید!

توی دادسرا، قرارهای مختلفی صادر میشه که هر کدومشون معنی و اثرات خاص خودشون رو دارن. قرار ترک تعقیب فقط یکی از اون هاست و نباید اون رو با بقیه قرارهای شبیه بهش اشتباه گرفت. دونستن این تفاوت ها خیلی مهمه تا بتونیم وضعیت حقوقی خودمون یا پرونده مون رو درست تشخیص بدیم. بیایید نگاهی به اصلی ترین تفاوت ها بندازیم:

با قرار منع تعقیب: تبرئه یا توقف موقت؟

یکی از مهمترین قرارهایی که ممکنه با ترک تعقیب اشتباه گرفته بشه، قرار منع تعقیب هست. اما تفاوتشون خیلی زیاده:

• قرار منع تعقیب: این قرار وقتی صادر میشه که دادسرا (بعد از تحقیقات) به این نتیجه برسه که یا اصلاً جرمی اتفاق نیفتاده، یا دلایل و مدارک کافی برای اثبات مجرمیت متهم وجود نداره، یا اینکه تعقیب متهم از نظر قانونی غیرممکنه (مثلاً به دلیل جنون متهم). اینجا متهم عملاً از اتهام تبرئه میشه و پرونده برای همیشه بسته میشه (مگر اینکه دلایل جدید و قوی پیدا بشه).
• قرار ترک تعقیب: اینجا دلایل کافی ممکنه وجود داشته باشه و جرم هم اتفاق افتاده باشه، اما شاکی بنا به دلایلی، خودش درخواست توقف پیگیری رو میده. همونطور که گفتیم، متهم نه تبرئه شده و نه محکوم. پرونده موقتاً متوقف میشه و شاکی می تونه دوباره اونو به جریان بندازه.

پس، قرار منع تعقیب خیلی بیشتر به نفع متهمه چون عملاً از اتهام تبرئه میشه، ولی ترک تعقیب فقط یه توقف موقته به درخواست شاکی.

با قرار موقوفی تعقیب: توقف اجباری یا اختیاری؟

یه قرار دیگه که اسمش شبیه ترک تعقیبه، قرار موقوفی تعقیب هست. این قرار هم پرونده رو متوقف می کنه، اما دلایلش با ترک تعقیب فرق داره:

• قرار موقوفی تعقیب: این قرار وقتی صادر میشه که موانع قانونی برای ادامه رسیدگی وجود داشته باشه. مثلاً متهم فوت کرده باشه، جرم مشمول مرور زمان شده باشه (یعنی از ارتکاب جرم یه مدت طولانی گذشته و دیگه نمیشه پیگیریش کرد)، قانون عفو عمومی صادر شده باشه، یا قانون مربوط به اون جرم نسخ شده باشه (یعنی اون عمل دیگه جرم نباشه). این توقف دائمی و قطعیه و کسی نمی تونه دوباره پرونده رو به جریان بندازه.
• قرار ترک تعقیب: همونطور که قبلاً گفتیم، این قرار به درخواست اختیاری شاکی و برای یک دوره زمانی خاص صادر میشه و قابل برگشت هست.

پس در موقوفی تعقیب، قانون به دلایل خاصی میگه که دیگه نمیشه پرونده رو ادامه داد، اما در ترک تعقیب، شاکی خودش از حقش استفاده می کنه.

با قرار مجرمیت و کیفرخواست: کدوم به دادگاه میره؟

این دو قرار (مجرمیت و کیفرخواست) نقطه مقابل ترک تعقیب هستن:

• قرار مجرمیت و کیفرخواست: وقتی دادسرا بعد از تحقیقات به این نتیجه برسه که جرم اتفاق افتاده و دلایل کافی برای انتساب اون به متهم وجود داره، ابتدا قرار مجرمیت صادر می کنه. بعد از تأیید این قرار توسط دادستان، کیفرخواست صادر میشه. کیفرخواست یعنی دادسرا از دادگاه میخواد که متهم رو محاکمه و مجازات کنه. این یعنی پرونده از دادسرا به دادگاه میره و قراره دادگاه برگزار بشه.
• قرار ترک تعقیب: این قرار مسیر پرونده رو به سمت دادگاه و محاکمه متوقف می کنه و اصلاً کیفرخواستی صادر نمیشه.

همونطور که می بینید، هر کدوم از این قرارها یه معنی و یه مسیر کاملاً متفاوت دارن. دونستن این تفاوت ها به شما کمک می کنه تا وضعیت پرونده رو بهتر درک کنید و بدونید چه انتظاری باید داشته باشید.

یه نمونه درخواست قرار ترک تعقیب (برای شاکی)

اگه شما شاکی پرونده ای هستید و تصمیم گرفتید درخواست ترک تعقیب رو بدید، دونستن اینکه چطور این درخواست رو تنظیم کنید، خیلی می تونه کمکتون کنه. البته همیشه توصیه میشه که برای این کار با یک وکیل مشورت کنید تا مطمئن بشید همه چیز درست و اصولی پیش میره. اما یه نمونه ساده از درخواست می تونه اینطوری باشه:

بسمه تعالی

ریاست محترم دادسرای عمومی و انقلاب .......... (محل وقوع دادسرا)

با سلام و احترام

اینجانب .......... (نام و نام خانوادگی شاکی)، فرزند ..........، به شماره ملی ..........، شاکی پرونده کلاسه .......... (شماره پرونده قضایی که روی اوراق قضایی نوشته شده)، در خصوص شکایت علیه آقای/خانم .......... (نام و نام خانوادگی متهم)، به اتهام .......... (جرمی که بابتش شکایت کردید، مثلاً توهین، ضرب و جرح عمدی)، به استحضار آن مقام محترم می رساند:

با عنایت به اینکه جرم ارتکابی از نوع جرایم «قابل گذشت» می باشد و هنوز در مرحله تحقیقات مقدماتی قرار داریم و کیفرخواست نیز در این پرونده صادر نشده است، لذا با استناد به ماده 79 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392، درخواست صدور «قرار ترک تعقیب» در خصوص پرونده مذکور را دارم.

امید است با بررسی و موافقت آن مقام محترم، دستورات لازم صادر گردد.

با تشکر
نام و نام خانوادگی شاکی:
امضا:
تاریخ:

توی این نمونه، جاهای خالی رو باید با اطلاعات پرونده خودتون پر کنید. حتماً مطمئن بشید که شماره پرونده، نام شاکی و متهم و عنوان جرم رو درست وارد کرده باشید. همچنین، علت درخواست (قابل گذشت بودن جرم و قبل از کیفرخواست بودن) هم باید به وضوح ذکر بشه.

همینطور که گفتم، این فقط یه نمونه است و در موارد خاص یا پرونده های پیچیده تر، حتماً مشورت با یک وکیل متخصص رو فراموش نکنید تا از حقوق خودتون به بهترین شکل ممکن دفاع کنید و بهترین تصمیم رو بگیرید.

سوالات متداول

آیا قرار ترک تعقیب برای همیشه پرونده را می بندد؟

خیر، قرار ترک تعقیب باعث توقف موقت پیگیری پرونده می شود. شاکی می تواند فقط یک بار و تا یک سال از تاریخ صدور این قرار، مجدداً درخواست تعقیب متهم را مطرح کند.

آیا با صدور قرار ترک تعقیب، متهم سابقه کیفری پیدا می کند؟

خیر، یکی از مزایای مهم قرار ترک تعقیب این است که به هیچ عنوان در سوابق کیفری متهم ثبت نمی شود و در گواهی عدم سوء پیشینه نیز منعکس نمی گردد.

فرق ترک تعقیب با منع تعقیب چیست؟

قرار ترک تعقیب به درخواست شاکی صادر می شود و متهم نه تبرئه شده و نه محکوم، فقط پیگیری موقتاً متوقف می شود و شاکی امکان تعقیب مجدد دارد. اما قرار منع تعقیب وقتی صادر می شود که جرمی اتفاق نیفتاده، دلایل کافی نیست یا تعقیب قانونی نیست؛ در این حالت متهم عملاً تبرئه می شود و پرونده به طور دائم مختومه می گردد.

آیا قرار ترک تعقیب می تواند در دادگاه نیز صادر شود؟

معمولاً قرار ترک تعقیب توسط دادستان در مرحله دادسرا صادر می شود. اما در موارد استثنایی که پرونده مستقیماً در صلاحیت دادگاه است (مانند جرایم تعزیری درجه 7 و 8، جرایم اطفال و نوجوانان، یا جرایم منافی عفت)، قاضی دادگاه نیز می تواند این قرار را صادر کند.

اگر برای متهم قرار تأمین کیفری صادر شده باشد، با ترک تعقیب چه می شود؟

با صدور قرار ترک تعقیب، قرارهای تأمین کیفری (مانند وثیقه، کفالت، التزام به حضور) و قرارهای نظارت قضایی لغو می شوند. این یعنی وثیقه آزاد و متهم از قید قرار رها می شود.

نتیجه گیری

امیدواریم با خواندن این مقاله، ابهامات شما در مورد قرار ترک تعقیب به طور کامل برطرف شده باشه. همونطور که دیدید، قرار ترک تعقیب یه قرار مهم و کاربردی توی سیستم قضایی ماست که به شاکی این امکان رو میده تا تحت شرایطی خاص، روند پیگیری کیفری پرونده رو متوقف کنه. نکته کلیدی و مهم اینه که صدور این قرار به هیچ وجه به معنی محکومیت متهم نیست و هیچ سابقه کیفری هم براش ثبت نمیشه.

این قرار با سایر قرارهای دادسرا مثل منع تعقیب یا موقوفی تعقیب، تفاوت های اساسی داره. در حالی که منع تعقیب به نوعی تبرئه متهمه و موقوفی تعقیب به دلیل موانع قانونی پرونده رو برای همیشه می بنده، ترک تعقیب یه توقف موقته که شاکی می تونه تا یک سال و فقط یک بار، دوباره پرونده رو به جریان بندازه. این ویژگی، انعطاف پذیری زیادی به شاکی میده تا بتونه با متهم به توافق برسه یا خساراتش رو جبران کنه.

اگه خدای نکرده خودتون یا یکی از عزیزانتون با این وضعیت روبرو شدید، یا حتی اگه شاکی هستید و قصد دارید درخواست ترک تعقیب رو بدید، حتماً و تأکید می کنیم حتماً با یه وکیل متخصص مشورت کنید. قوانین حقوقی پر از ریزه کاری ها و ظرایفی هستن که فقط یک متخصص می تونه اون ها رو به درستی تفسیر کنه و بهترین راهکار رو پیش پای شما بذاره. مشورت با یه وکیل، راه رو براتون روشن می کنه و کمک می کنه بهترین تصمیم رو بگیرید و از حقوق خودتون به بهترین شکل ممکن دفاع کنید.